۹ روش تحلیل بازاریابی و فروش که هر مدیری باید بداند
انجام تحلیل بازاریابی و فروش برای کارهایی مثل افزایش درآمد و سود، بهبود وجههی برند و شفافسازی بینش تجاری، یک ضرورت به حساب میاد. با کمک یک آنالیز درست، شما میتونید بازارهای جدید، مخاطبان جدید، مناطق توسعه جدید و… رو به دست بیارید. اما چه نوع تحلیلهایی رو باید انجام داد؟ در اینجا میخوایم ۹ تا از مهمترین انواع تحلیل که هر مدیری برای موفقیت و رشد کسب و کارش باید بدونه رو توضیح بدیم. پس اگر به دنبال توسعه و موفقیت کسب و کارتون هستید، بهتون پیشنهاد میکنم این مطلب رو از دست ندید.
این مطلب نوشته Bernard Marr است و اون رو در وبسایت فوربز منتشر کرده. برنارد یک نویسنده و متخصص در حوزهی دادههای کلان و تجزیه و تحلیل هست که به شرکتهای مختلف در سراسر جهان کمک میکنه تا با استفاده از دادهها به سؤالات مهم مربوط به کسب و کارشون پاسخ بدن.
تحلیل نیازهای برآورده نشده
کسب و کار یعنی مواجه شدن با نیازهای مشتریان. تحلیل نیازهای برآورده نشده یعنی فهمیدن اینکه آیا نیاز برآورده نشدهای در اطراف محصول، سرویس یا مارکت شما وجود داره که به وسیلهی اون بتونید رضایت و درآمد از مشتری رو افزایش بدین. از ابزارهای مفید برای اینکار میشه به نقد و بررسی محصولات، بررسی کیفی، گروههای متمرکز و مصاحبهها اشاره کرد. همچنین میتونید برای آشنایی با کلمات جستجو شده توسط کاربران از ابزار “گوگل ترندز” هم استفاده کنید.
نکته: امروزه دیگه سوال پرسیدن از کاربران سختی نداره. میتونید فرمها یا گروههای متمرکز بسازید یا حتی از کاربران بخواید که صفحه فیسبوکتون رو لایک کنن یا بهتون بازخورد بدن.
تحلیل اندازه بازار
اگر اندازه و پتانسیل بازاری که میخواید درش مشغول به کار بشید رو ندونید، پیشبینی دوام و پایداری کسب و کارتون هم کار چندان سختی نیست!!
تحلیل اندازه بازار یعنی اینکه بررسی کنید و ببینید که فلان بازار چقد برای محصول یا سرویس شما اندازه و پتانسیل داره و پتانسیل رشد در این بازار چقدره. بازار رو میشه از لحاظ مواردی مثل حجم (چند واحد از یک محصول یا سرویس فرخته میشه)، ارزش (میزان پولی که در بازار هزینه میشه) و تناوب (چند وقت به چند وقت یک محصول به فروش میرسه) اندازه گیری کرد. برای اندازهگیری حجم بازار میتونید از دیتاهای دولتی، اطلاعات انجمن صنفی، اطلاعات مالی از رقبا و نظرسنجی از مشتریان استفاده کنید.
نکته: بزرگی یک بازار، نمیتونه دلیلی بر سودآور بودنش باشه. به خصوص اگر اغلب مشتریان که یک محصول یا سرویس رو میخوان در حال حاضر یک نمونه از اون رو دارن و مایل به خرید نمونه دیگه نیستن.
3- پیشبینی تقاضا
برای موندن در کورس رقابت، پیشبینی تقاضا یکی از ضروریات هست. پیش بینی تقاضا یعنی تخمین تعداد محصول یا سرویسی که مشتریان مایل به خریدش هستن. پیشبینی تقاضا چیزی فراتر از حدسهای آکادمیک هست و به اطلاعات گذشته و حال فروش از بازارسنجی نیاز داره. تکنیکهای تحلیل مثل تحلیل سریهای زمانی میتونه مفید باشه.
نکته: اطلاعاتی که ازش برای پیش بینی تقاضا استفاده میکنید باید واضح و دقیق باشن. اگر اینطور نباشه، نتایج درستی به دست نمیاد و میتونه به کسب و کار رو به مسیر نادرست هدایت کنه.
4- تحلیل روند بازار
هر کسب و کار باید روند و جهت بازاری که درش مشغول به کار هست رو بدونه. تحلیل روند بازار یعنی اینکه متوجه بشید که آیا یک بازار در حال رشد، راکد یا در حال نزول هست یا نه و این پروسه چقدر سریع داره اتفاق میافته. دونستن اندازه بازار هم مهمه اما دونستن اینکه بازار در حال صعود یا نزول هست هم حائر اهمیته. برای مانیتور کردن روند بازار میتونید بعضی از آزمایشات کسب و کار یا سناریوهای تحلیلی رو انجام بدید تا ببینید که بازار چه چیزی رو میپسنده و این مورد چطور روی کسب و کار و رشد، راکد بودن و رشد بازار تاثیر میگذاره. نظرسنجی از مشتریان یا گروههای متمرکز هم میتونن مفید باشن.
نکته: درباره محیط خارجی مثل تغییر قوانین و انتظارات اجتماعی همیشه آگاهی داشته باشین.
5- تحلیل غیرمشتریها
به طور سنتی ما میگیم که باید مشتریان رو فهمید و در نهایت پی برد که اونها چطور مشتریانی هستن و افراد بیشتری هم مثل اونها پیدا کرد. اما گروه دیگهای هم وجود دارن که اهمیت به خصوصی دارن؛ غیر مشتریها! تحلیل غیرمشتریها یعنی اینکه متوجه بشید که چه افرادی در حال حاضر مشتری شما نیستن و در مورد محصول، سرویس یا برند شما فکر میکنن. با شناسایی افرادی که از شما خرید نمیکنن، میتونید بازارتون رو به وسیله اون افراد توسعه بدین. اگر میخواید بدونید که چرا افراد از محصول یا سرویس شما استفاده نمیکنن، باید ازشون بپرسید، مصاحبه کنید، پرسشنامه بفرستید و از گروههای متمرکز استفاده کنید.
نکته: با استفاده از قدرت شبکههای اجتماعی امروزه خیلی راحته که از افرادی که مشتریتون نیستن بازخورد بگیرید.
6- تحلیل رقبا
کسب و کار شما قطعا نمیتونه در یک محیط بسته وجود داشته باشه. تحلیل رقبا برای بازاریابی و برنامهریزی استراتژیک با شناسایی اینکه رقبای اصلی شما چه کسانی هستن، جایگاه اونها در بازار و در ارتباط با کسب و کار شما کجاست اهمیت داره. با فهمیدن نقاط ضعف و قدرت اونها، میتونید فرصتهایی رو برای بهرهبردازی و شروع حرکت جدید شناسایی کنید. روشهای زیادی برای جمعآوری اطلاعات رقبا وجود داره. از جمله روزنامهها و مجلات تجاری، گزارشات سالیانه، بروشور محصولات و فعالیتهای بازاریابی. حتی میتونید از یکی از دوستان، اعضای خانواده یا… بخواید که یکی از محصولات رقباتون رو خریداری کنه و شما تجربش در استفاده از اون محصول یا سرویس رو جویا بشید.
نکته: مفیدترین ترفند برای تحلیل رقبا اینه که دست به کار بشید! کاری که اکثر کسب و کارها انجامش نمیدن.
7- تحلیل قیمت
چی میشه اگر بدونید مشتریان در قبال محصول یا سرویس شما دقیقا و هرچند مدت، چقدر پول میپردازن؟ هدف تحلیل قیمت هم دقیقا همین هست. یعنی تحلیل قیمت با حساسیت در بخشهای مختلف بازار. تحلیل قیمت به خصوص در بازارهای رقابتی میتونه بسیار مفید باشه. تحلیل قیمت نیازمند دادهکاوی و توسعهی الگوریتمها و مدلهای پیشبینیگرایانهست. همچنین گاهی اوقات لازم هست که از چندین آزمایش همزمان هم استفاده کنید تا متوجه بشید در موقع تغییر قیمت دقیقا چه اتفاقی میافته.
نکته: اگر برای بهبود دادن گردش مالیتون از روشهای تحلیل قیمت استفاده میکنین، حتما درنظر داشته باشید که مشتریهایی که دارند مبلغ بیشتری میپردازند باید احساس رضایت بیشتری داشته باشند، پس حتما ارزش مشتری رو افزایش بدید.
8- تحلیل کانالهای بازاریابی و فروش
برای بازاریابی و فروش محصول و سرویس، کانالهای زیادی وجود داره. تحلیل کانالهای بازاریابی و فروش بهتون اجازه میده که به کانالهای مختلف دسترسی پیدا کنین و متوجه بشید که کدومشون از همه موثرتره. به احتمال زیاد میشه از طریق کانالهای مختلف، به بخشهای مختلفی از بازار دسترسی پیدا کنین اما باید بدونین که کدومشون بهتر کارساز هستن و کدوم کارایی ندارن. برای هر کدوم از کانالهای بازاریابی و فروش و پتانسیلهای بلااستفادهی کانالها، باید یکسری نرخ تبدیل رو مشخص کنید تا بدونین کانالهاتون دقیقا چه خطی رو دنبال میکنن.
نکته: تحلیل کانالهای بازاریابی و فروش، قطعا به صورت آنلاین آسونتر هست. کانالهای آنلاین، دیجیتالی هستن و اغلب تحلیلها در پلتفرمهای بازاریابی و فروش انجام میگیرن.
9- تحلیل برند
برند مهمه. هدف از تحلیل برند مشخصکردن نقاط قوت شما در مقایسه با رقباست. برند چیزی فراتر از لوگو یا ردای تجاری هست. برند یعنی وجهه و احساس محصولات شما و چیزی که اونها به مشتری ارائه میدن. این نکته حائر اهمیته که بدونید مشتریان چطور برند شما رو درک میکنن. چون اینکار روی تصمیمگیری و هدایت استراتژیک تاثیر میگذاره. دیتاهای لازم برای تحلیل برند رو میتونید از مکانهای مختلفی مثل مکالمات سرویس مشتریان، مکالمات فروش، انجمنها، وبلاگها، سایتهای نقد و بررسی و شبکههای اجتماعی بدست بیارید.
نکته: اینترنت یک منبع غنی از اینه که بدونین افراد در مورد برند و کسب و کار شما چه احساسی دارن. افراد عاشق به اشتراکگذاری هستن. پس به دنبال این موارد به اشتراکگذاشته شده باشید.