مهم‌ترین نکات موفقیت از طریق کارآفرینی سازمانی

مهم‌ترین سرمایه شرکت‌ها در محیط رقابتی امروز چیست؟

محیط کسب و کار امروز به شدت رقابتی است. شرکت‌ها در تلاشند در این محیط نجات پیدا کرده و رشد کنند. برای این امر باید پیوسته مزیت رقابتی کسب کرده و آن را حفظ کنند.

مهمترین سرمایه‌ای که امروزه شرکت شما در اختیار دارد فکر و ایده است. و این سرمایه مهم در کارکنان خودتان وجود دارد. به سوال‌های زیر فکر کنید:

•  چقدر روی آن سرمایه گذاری کرده‌اید؟
•  چقدر در جذب و نگه داشتن بهترین استعدادها خوب عمل کرده‌اید؟
•  تا چه حد برای رسیدن به اهداف سازمانی، موفق به هماهنگی بین کارکنان و تیم‌های خود شده‌اید؟
•  آیا توانسته‌اید محیطی را پرورش دهید که ایده‌ها بتوانند حوزه‌های سودآور جدیدی برای کسب و کار شما خلق کنند؟

حقیقت این است که هر چه شرکتی بزرگتر باشد، عملکرد ضعیف‌تری در این موارد دارد و بیشتر تمرکز سازمان صرف ثبات می‌شود تا کارآفرینی سازمانی چابک.

کارآفرینی سازمانی چیست؟

به طور خلاصه، کارآفرینی سازمانی یعنی:

•  خلق یک محیط کارآفرینی و نوآوری در یک سازمان بزرگتر
• یک مسیر شفاف به سوی فروش و سود بیشتر
• تعریف یک استراتژی برای به دست گرفتن رهبری بازار (market leadership). چرا رهبری بازار مهم است؟ همه می‌دانیم که در مسابقهٔ اتوموبیل رانی، اتوموبیلی که جلوتر از همه است، بهترین دید را دارد.

بیاید نگاهی به آمارهای جدید بیندازیم:

•  ۵۰٪ از مشاغل جدیدی که در آمریکا ایجاد شده‌اند در سازمان‌هایی بوده است که در ۵ سال گذشته آغاز به کار کرده‌اند.
•  ۲۰٪ از کارمندان در آمریکا، برای شرکت‌هایی کار می‌کنند که در ۱۰ سال گذشته شروع به کار کرده‌اند.

این آمارها نشان می‌دهند که ۸۰٪ کارکنان برای شرکت‌های قدیمی‌تر یا سازمان‌های «بزرگتر» و یا «بالغ» کار می‌کنند.

به نظر شما با استعدادترین افراد دوست دارند کجا کار کنند؟ اگر می‌توانستید چنین محیطی را در کسب و کار خود پرورش بدهید، به چه نتیجه‌ای می‌رسیدید؟

مشکلات شرکت‌ها و سازمان‌های بزرگ چیست؟

هر چه بزرگتر باشید، موارد زیر بیشترین توجه را از سمت شما می‌طلبد:

•  کاهش ریسک
•  استاندارد سازی
•  اقتصادی نگه داشتن هزینه‌های ناشی از افزایش تولید (Economies of scale)
•  حفظ کردن سهم بازار، توزیع محصول، و نگه داشتن مشتری‌ها
•  جلوگیری از خارج شدن استعدادها از شرکت

و با چالش‌های زیر نیز روبه‌رو خواهید بود:

•  رقبای زیرک بیشتری که پا به پای شما رقابت می‌کنند
•  اختصاص منابع مالی به ابتکارهای چشمگیر و قابل دسترس (سرمایه‌گذاری‌های کوچک که شاید روزی سودآور شوند، توجیه پذیر نیستند)
•  افزایش نیاز روزافزون به نوآوری و یا فناوری‌هایی که خارج از شرکت هستند
•  جلسه‌های تمام نشدنی (که نتایج اندکی دارند)

کارآفرینی سازمانی چه مزیتی برای شرکت‌های بزرگ دارد؟

فرهنگ کارآفرینی سازمانی شما را آماده خواهد کرد که:

•  بر نتایج تمرکز کنید (به جای فرایندهای اداری گیج و خسته کننده)
•  سریعتر تصمیم بگیرید
• دست به ریسک‌های سنجیده بزنید
•  بازارهای جدیدی برای محصولات موجود شناسایی کنید و گسترش دهید
•  با همراهی مشتریان، دست به نوآوری‌های جدید در محصولات و حوزه‌های کسب و کار خود بزنید
•  محیط کار سازمان و برند خود را جذاب‌تر کنید

با وجود چالش‌های بالا، شرکت‌های بزرگ نیز می‌توانند تا حد زیادی از روش‌های چابک استارت‌آپی بهره‌مند شوند. کلید آن، کمک گرفتن از دستاوردهای کارآفرینی سازمانی است. این دستاوردها را در ۵ دسته در جدول زیر جمع‌بندی کرده‌ایم:

۵ حوزه‌ای که کارآفرینی سازمانی به شما کمک می‌کند

توجه به نیازهای مشتری	شرکت‌های بالغ بیش از حد بر نظر خود درباره مشتری تکیه می‌کنند. اما با کارآفرینی سازمانی، شما با چشم باز به مشتری‌ها نگاه می‌کنید و می‌توانید: 1- مشکلات واقعی مشتری (pain points) را کاملاً شناسایی کنید. 2- نیازهای براورده نشده را شناسایی کنید. اینها فرصت‌های بازار هستند. 3- بفهمید مشتری مایل است چگونه خرید کند. این موضوع بر روی پیامی که به مشتری می‌دهید، بخش‌بندی مشتریان، و کانال‌های ارتباط با مشتری تاثیر گذار است. 4- مشتری‌ها را برای همیشه نگه دارید. با آن‌ها تعامل داشته باشید و تاکتیک‌ جذب را به جای دفع به کار بگیرید.
تیم سازی	سازمان‌های بزرگ در مورد جمع‌آوری تیم و پرورش آن کاهلی می‌کنند. اما با کارآفرینی سازمانی، شما می‌آموزید چگونه این کارها را انجام دهید: 1- چشم‌انداز، فرهنگ، و ارزشهای سازمان را تعریف و بیان کنید 2- فضای رهبری عالی ایجاد کنید 3- ارتباط‌های تیمی خود را برمبنای روش‌های چابک تعریف کنید 4- کشمکش و اختلاف‌ها را به سرعت حل و فصل کنید 5- انگیزه‌هایی ایجاد کنید که تیم را به سوی اهداف مشترک بسیج کند
رشد بازار	یکی از عادت‌های شرکت‌های بزرگ این است که محصول یا خدمت جدید را به همان رویه‌ای که محصول یا خدمات فعلی را عرضه می‌کنند، به بازار عرضه کنند، و این کار معمولاً با شکست مواجه می‌شود. اما با کارآفرینی سازمانی، شما می‌آموزید که: 1- تفکر انطباق‌پذیری با شرایط را پرورش دهید 2- کمینه محصول پذیرفتنی (MVP) تولید کنید 3- به بازارهای جدید وارد شوید 4- استراتژی‌های تبدیل مشتری و بازاریابی شخصیت‌های سرشناس (influencer) را توسعه دهید 5- یک رویکرد روشن برای ارتباط و برندینگ تکامل دهید
اجرای فرایند	شرکت‌های بالغ طبیعتا تمایل دارند از فرآیندهای موجود و پایداری استفاده کنند که جواب خود را پس داده است. هرچند این‌ فرایندها ممکن است برای کارهای جدید مناسب نباشد. اما شما با کارآفرینی سازمانی، در موارد زیر مهارت پیدا می‌کنید: 1- تفکر فرایند ناب (Lean process thinking) 2- برنامه‌های تست کیفیت 3- استراتژی‌های کاهش ریسک 4- تغییر روش‌های مدیریت
تولید نقدینگی	مدل کسب و کار (BM) تیم‌های نوپا، معمولا خیلی زود و پیش از آنکه بتوانند محصولات جدیدشان را بفروشند، تقاضای جذب سرمایه دارد. سازمان‌های بالغ هم نیاز دارند این کار را انجام دهند. با کارآفرینی سازمانی، تیم شما می‌تواند: 1- یک برنامه قوی برای هزینه کسب مشتری (customer acquisition cost) تعریف کند 2- استراتژی قیمت‌گذاری دقیقی ایجاد کند 3- بر اساس مدل کسب و کار (BM)، جریان نقدینگی خود را برقرار کند 4- معیارهای مالی (financial metrics) مناسب تعیین کند

جمع بندی

با تسلط بر پنج حوزهٔ اصلی کارآفرینی سازمانی، یعنی توجه به نیازهای مشتری، ساختن تیم، تهیه کردن استراتژی رشد بازار، اجرای مؤثر فرایندها و تولید نقدینگی، شرکت‌های بالغ می‌توانند با کمک تفکر کارآفرینی و ایجاد یک محیط کارآفرینی در سازمان خود نفع زیادی ببرند.